EEG ARTEFAKTLARI

EEG cekiminde beyin elektriksel aktivitesi dışında eletriksel aktiviteler yani artefaktlara sık rastlanır ve bunlar  yanlış yorumlanabilir. Bu artefaktların bazılarını tanımak çok kolayken bazıları yorum hatalarına neden olabilir. Poligrafik cekimler bu artefaktların tanımlanmasında genellikle yardımcı olurlar: EKG, EMG, solunum kayıtları gibi.
     HASTADAN KAYNAKLANAN ARTEFAKTLAR

1.Göz Kırpma ve Göz Hareketleri: Göz kürelerinin de elektrik yükü mevcuttur, bu yük pozitivitesi korneaya, doğru negativitesi retinaya doğru bir dipol oluşturur. Gözler kapatılınca veya göz kırpınca göz küresi yukarı doğru hareket eder ve göz küresi bir AC(alternan akım) akım oluşturur ve bu göze yakın elektrodlarla tespit edilir. Bunun sonucu Fp1 ve Fp2 de pozitif bir defleksiyon oluşur. Nistagmus ve lateral göz hareketleri de artefakta neden olur.

2. Kas Artefaktı: Kas artefaktları tekrarlayan hızlı potansiyeller şeklindedir. Dişlerin sıkılması, çiğneme gibi hareketler temporal, göz ve çevre kaslarının kasılması frontal bölgelerde artefaktların ortaya cıkmasına neden olur. Yaygın vücut hareketleri tüm elektrodlarca kaydedilir. Kas artefaktları hastanın miyoklonik, jeneralize tonik klonik gibi nobetleri sırasında ortaya cıkan deşarjlara da karışabilir. Tremor gibi hareketler de EEG’de izlenebilir

3. Hareket Artefaktı: Kayıt sırasında hastanın gözlenen hareketleriyle birleştirildiğinde tanınması kolaydır.

4. EKG Artefaktı: Bir kanaldan EKG kayıdının yapılması bu gibi artefaktları ortaya koymak icin uygun bir yöntemdir. Bu artefakt en çok kulak referans lektrodlarda görülr. Kalp ritminde çıkması düzenli olması ile ayırdedilir. Anormal keskin dalgalar ya da ritmik delta aktiviteleri ile karışabilir.

  5. Nabız Artefaktı: Elektrodla saçlı deri arasındaki elektriksel temasta, nabız dalgalarının artere yakın saçlı deri uzerindeki ya da yakınınıdaki bir elektrod tarafından algılanması ile ortaya cıkan üçgen şeklinde dalgalardır. Daha cok frontal ve temporal elektrodlar tarafından algılanır. Elektrod, nabız alınan arter bolgesinden uzaklaştırılırsa artefakt önlenebilir.

6. Deri Potansiyeli Artefaktı (Elektrodermogram): (a) Ter artefaktı: 2 sn’den fazla sureli yavaş dalgalar şeklindedir. Artefakt birden fazla kanalda olabilir. Hipoglisemiyi akla getirmelidir. (b) Galvanik deri yanıtı: 1-2 Hz yavaş dalgalardır. Otonomik, duyusal

uyaranlarla ya da psişik nedenlerle ter bezlerinin deri iletkenliğinde yarattığı değişikliğini

7. Dil Hareketi ve Diğer Hareketler: Bu artefakt konuşma, yutkunma, ciğneme, emme, oksurme, hıckırma gibi nedenlerle oluşabilir. Aralıklı, tekrarlayan, başın orta kısmına dağılan aralıklı ve takrarlayıcı yavaş dalgalar şeklinde izlenir. Hareketlerle ortaya cıkıp, hareketlerin sonlandırılmasıyla ortadan kalkıyorlarsa tanımlaması kolaylaşır.

     İNTERFERANS

   Elektriksel girişimden kaynaklanan en yaygın artefakttır. Yakın yerleşimli TV istasyonlarının sinyalleri, radyo kanallarınınvaranması, telefon calması, kardiyak piller, kayıt odasına

yuruyen bir kişi, İV sıvı infüzyonunda, damlalarının düşmesi de böyle artefaktlara neden olabilir 

KAYIT ELEKTRODLARINDAN VE CİHAZDAN KAYNAKLANAN ARTEFAKTLAR

   Elektrodlardan, Elektrod Giriş Tablosundan, İnput Kablolarından ve Secici Duğmelerden Kaynaklanan Artefaktlar: Serebral aktiviteden kolaylıkla ayırt edilir, bu aktivitenin

uzerine binmiş olarak gorulur. Tanınmaları her zaman kolay olmaz. Serebral aktiviteyi andırabilen şekillerde olabilir. En sık rastlanılanı “elektrod pop” artefaktıdır. Elektrodun yerleşimi gozden gecirilmelidir.

   Kayıt Cihazından Kaynaklanan Artefaktlar: Serebral aktiviteden cok farklı dalga formları şeklindedir.